کتاب مدیریت اسلامی، رویکردها که توسط انتشارات سمت به چاپ رسیده است، از جهاتی از کتب مهم مدیریت اسلامی است.
در این کتاب تلاش شده است رویکردهای مختلفی که در ادبیات علمی ایران نسبت به مدیریت اسلامی وجود دارد با رویکردی توصیفی مورد تبیین قرار بگیرد.
نویسندگان در این کتاب تلاش داشته اند تا ادبیات موجود در مدیریت اسلامی را منظم ساخته و در قالب یک ساختار کلی جای دهند. این کتاب در دو بخش اصلی ارائه شده است:
بخش اول: مديريت اسلامي؛ چرايي، چيستي و چگونگي
در این بخش که خود در سه فصل مجزا ارائه شده است، تلاش شده است که تصویری جامع از مدیریت اسلامی ارائه شود.
فصل اول: مديريت اسلامي؛ چرايي
در این فصل نویسندگان تلاش کرده اند تا نشان دهند که با توجه به تاثیر گذاری اعتقادات در زندگی و از سوی دیگر با توجه به لزوم زندگی اجتماعی به صورت اسلامی و … مدیریت اسلامی ضرورت دارد.
فصل دوم:مديريت اسلامي؛ چيستي
چیستی مدیریت اسلامی مسئله ای چالش برانگیز است. صاحبنظران مختلف نظرات متعددی در این زمینه دارند. در این کتاب نیز مناظر مختلفی در این رابطه مطرح شده است. از جمله اینکه به مدیریتی که از جانب مدیران مسلمان باشد، یا مدیریتی که مخالفتی با اسلام نداشته باشد، یا مدیریتی که نشات گرفته از آموزه های اسلامی باشد.
به هر روی چیستی مدیریت اسلامی سوال ساده ای نیست و باید در نوشته جداگانه ای به این مسئله به صورت مجزا پرداخته شود. به نظر می رسد مواضع مطرح شده در این کتاب نیز هیچ کدام نتوانسته اند به خوبی از پس پاسخ به این سوال برآیند.
فصل سوم: مديريت اسلامي؛ چگونگي
مسئله چگونگی اجرای مدیریت اسلامی در جامعه در این فصل مورد بحث قرار گرفته است.
بخش دوم: مديريت اسلامي؛ رويكردهاي غالب
همانطور که از نام کتاب نیز پیداست، امتیاز اصلی و هدف این کتاب پرداختن به رویکردهای متعدد موجود در مدیریت اسلامی بوده است که بخش دوم کتاب عهده دار آن است.
فصل چهارم: مديريت اسلامي؛ رويكرد حسي ـ تجربي
در رویکرد حسی و تجربی تلاش می شود که با آزمایش و روش های اثبات گرای مرسوم آموزه های اسلامی در مورد مدیریت اثبات و به کار بسته شود.
فصل پنجم: مديريت اسلامي؛ رويكرد عقلي ـ فلسفي
در این رویکرد تلاش میشود با استفاده از فلسفه منصوب به اسلام آموزه هایی برای مدیریت دست و پا شود.
فصل ششم: مديريت اسلامي؛ رويكرد عرفاني ـ شهودي
هر چند در مطالعات شخصی من کمتر اثری عرفانی درباره مدیریت دیده ام، اما به هر حال نویسندگان این رویکرد را نیز جزء چهار رویکرد اصلی مدیریت اسلامی به حساب آورده اند.
فصل هفتم: مديريت اسلامي؛ رويكرد فقهي ـ اجتهادي
آخرین رویکرد مطرح شده در این کتاب نیز رویکرد فقهی نسبت به مدیریت اسلامی است. در این رویکرد تلاش می شود تا حلیت یا حرمت مسائل مدیریتی از منظر فقه شیعه مورد بررسی قرار بگیرد.
باید خاطر نشان ساخت، تقسیم بندی ارائه شده از رویکردهای موجود نسبت به مدیریت اسلامی در این کتاب ضعف های متعددی دارد. از یک سو خوانشی که از یکایک رویکردها ارائه شده است، نمی تواند تمام آثار آن دسته را در بر بگیرد و از سوی دیگر هیچ نقشه و برنامه ای که هر یک از این رویکردها باید در چه شرایطی مورد استفاده قرار بگیرد مطرح نشده است.
برای مطالعه تبیین بهتری از رویکردهای موجود در مدیریت اسلامی رجوع کنید به مقاله: مدیریت اسلامی چهار راهکار اساسی
