تصمیم گیری در گروه های کوچک

همه می دانند که تصمیم گیری مهم ترین و اصلی ترین فعالیت هر مدیر است. تا جایی که بسیاری از نظریه پردازان، مدیریت را مساوی تصمیم گیری می دانند. اما در حالی که تئوری های نوین تصمیم گیری به صورت روزافزون بر تصمیم گیری گروهی متمرکز است، در ادبیات علمی مدیریت ایران هنوز هم تصمیم گیری فردی در محوریت تمرکز قرار دارد.
از سوی دیگر در رابطه با تصمیم گیری اسلامی نیز، اکثر نظریه پردازان تنها به بعد تصمیم گیری فردی اشاره کرده اند، حال آنکه تصمیم گیری گروهی و اجتماعی نیز جایگاهی اساسی در منابع اسلامی داشته، و با تعمق در آموزه های دینی می توان تئوری های تصمیم گیری گروهی بسیار کاربردی را استخراج کرد. نکته مهم دیگر این است که در تصمیم گیری گروهی نیز تنها به بحث مردم سالاری یا دموکراسی که مرتبط به گروه های خیلی بزرگ است توجه شده است، حال آنکه در فضای کسب و کار معمولا با چنین گروه های بزرگی روبه رو نیستیم.
به خاطر داریم، عامل اصلی در تصمیم گیری فردی از منظر اسلام، عامل بصیرت بود. اما در تصمیم گیری گروهی باید در کنار این عامل بسیار مهم، عامل مشورت را نیز اضافه کرد. حضرت علی(ع) در رابطه با مشورت می‌فرمایند: با افراد عاقل و صاحب خرد مشورت کن تا از لغزش و پشیمانی ایمن شوی.
در رابطه با تصمیم گیری در گروه های کوچک باید افزود مشورت یکی از عوامل مهم و حیاتی در تصمیم‌گیری است و در اسلام نیز از اهمیت بالا و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. بعلاوه، با توجه به وسعت موضوعات و پیچیدگی مسائل و نیز گستردگی اطلاعات، یک نفر قادر به شناخت همه مسائل و به دست آوردن همه اطلاعات لازم در مورد یک مسئله نیست و در نتیجه نمی‌تواند تصمیم منطقی و درستی در مورد آن اتخاذ کند. مشورت و نظرخواهی از دیگران به منظور استفاده از نظرات آنان مسئله‌ای عقلی است و عدم مشورت و استبداد در رای یک بیماری‌ مهلک برای هر تصمیم به حساب می آید. امیرالمومنین حضرت علی(ع) در مورد نتایج سوء عدم‌مشورت و استبداد در رای هشدار می‌دهد: کسی که استبداد در رای داشته باشد هلاک می‌شود و کسی که با مردان بزرگ مشورت کند در عقل و دانش آنان شریک می‌شود.ضرورت مشورت یک مسئله عقلی است و هر انسان عاقل و خردمندی این ضرورت را درک می‌کند و هیچ خردمندی خود را ازآن بی نیاز نمی‌داند. حضرت علی(ع) می‌فرماید: هیچ انسان عاقل و خردمندی از مشاوره بی‌نیاز نمی‌گردد.عدم توجه به نظرات دیگران و استبداد رای، یکی از خطرناک‌ترین چیزهایی است که ممکن است یک مدیر به آن گرفتار شود. مشورت در نگاه امیر مومنان(ع) یکی از ضرورت‌های اساسی برای اداره امور به ویژه تصمیم‌گیری است. آن حضرت مشورت و نظرخواهی از دیگران را قوی ترین و محکم‌ترین پشتیبان و حامی‌می‌داند و می‌فرماید: هیچ حامی‌و پشتیبانی، استوارتر و محکم تر از مشورت کردن نیست.از آنجا که به وسیله مشورت و نظرخواهی، آگاهی‌های انسان بیشتر می‌شود و زوایا و ابعاد مختلف یک مسئله روشن تر می‌گردد، در نتیجه تصمیم‌هایی که بعد از مشورت اتخاذ می‌شوند، معقول‌تر و درست‌تر هستند.