مدیریت انقلابی
درس امام و نیاز امروز کشور است
آشنایی با منظومه‌ی فکری رهبر معظم انقلاب
چکیده: رهبر معظم انقلاب اسلامی در سه سخنرانی مهم به تبیین مدیریت انقلابی پرداختند: 1. مراسم رحلت امام، 2. در جمع دانشجویان و 3. در جمع مسئولان کشور در ماه مبارک رمضان، مسائل بسیار مهمی را بیان داشتند که مخاطبان گرامی را به مطالعه متن کامل این سخنان معظم له توصیه می‌کنیم. ایشان در این سه سخنرانی مهم بسیاری از مسائل اصلی کشور و محورهای مهم مورد نیاز کنونی جامعه را مورد توجه قرار دادند که طبیعتا ذکر همه‌ی این محورها و تحلیل همه‌ی آنها در این متن مختصر ممکن نیست. اما به نظر می‌رسد که چون آشنایی با منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی برای همه‌ی دلسوزان انقلاب لازم است، شایسته است که با یک نگاه کلی به مهمترین محور و اصلی‌ترین موضوع مجموعه‌ی این سه سخنرانی (که خود معظم له نیز بر اهمیت و کلیدی بودن محتوای آن تاکید داشته‌اند) بپردازیم. مطالعه‌ی مکرر این بیانات در سه سخنرانی مهم نشان از آن دارد که مهمترین نکته‌ی مورد توجه رهبر معظم انقلاب در آنها مساله انقلابی‌بودن، انقلابی ماندن و به نتیجه رساندن انقلاب اسلامی است.
+++++++++++++++++
الف: مهمترین محور سخنان رهبر معظم انقلاب در مراسم رحلت امام در رابطه با مدیریت انقلابی
- روحیه و ذهن و عمل انقلابی مهمترین درس امام به ملت و مسئولان
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در مراسم بیست و هشتمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی (رحمه‌الله) شامل محورهای مهم فراوانی بود. اما ایشان خود در این سخنرانی در خلاصه کردن بحث‌های خویش می‌فرمایند: «من خلاصه کنم: بزرگ‌ترین درسی که امام بزرگوار به ما داد، درس روحیّه و ذهن و عمل انقلابی است؛ این را باید فراموش نکنیم. امام میراث فرهنگی نیست؛ بعضی به امام به چشم میراث فرهنگی نگاه میکنند. امام زنده است؛ امام، امام ما است؛ امام، پیشوای ما است؛ امام، در مقابل ما است. بله، جسم امام نیست، امّا سخن امام و راه امام و فکر امام و نفَس امام زنده است؛ با این چشم به امام نگاه کنید و از او بیاموزید.»
- انقلابی بودن هزینه دارد، اما سازش و انقلابی نبودن بیشتر هزینه دارد:
در تکمیل نکته‌ی اول رهبر معظم انقلاب متذکر شدند که برخی تصور میکنند که انقلابی بودن به واسطه‌ی هزینه‌هایی که دارد راه خوبی برای آینده‌ی کشور نیست. حال آن که ایشان بیان داشتند: «بعضی عقلانیّت را در این میدانند و میگویند که «چالش با قدرتها هزینه دارد» -[البتّه] اشتباه میکنند- بله، چالش هزینه دارد، امّا سازش هم هزینه دارد. شما ملاحظه کنید دولت سعودی برای اینکه با رئیس‌جمهور جدید آمریکا بتواند سازش بکند، مجبور میشود بیش از نیمی از ذخایرِ موجودی مالی خودش را در خدمت هدفها و طبق میل آمریکا هزینه کند. اینها هزینه نیست؟ سازش هم هزینه دارد. چالش اگر عقلائی باشد، چالش اگر منطبق با منطق باشد، اگر با اعتمادبه‌نفس باشد، هزینه‌اش بمراتب کمتر از هزینه‌ی سازش است.
- انقلابی بودن یعنی رضایت مردم را کسب کنید نه رضایت مستکبران را
سومین نکته‌ی مهم و کلیدی در سخنرانی رهبر معظم انقلاب در حرم امام این بود که خاطر نشان کردند: «انقلابیگری یعنی مسئولین کشور، هدفشان را راضی کردن قدرتهای مستکبر قرار ندهند؛ مسئولان کشور، هدفشان را راضی کردن مردم، به کار گرفتن نیروهای داخلی، تقویت عناصر فعّال در داخل کشور قرار بدهند؛ این انقلابیگری است. معنای انقلابیگری این است که کشور و مسئولان، تسلیم هیچ زورگویی‌ای نشوند، دچار انفعال نشوند، دچار ضعف نفْس نشوند؛ نه زورگویی و قلدری را از طرف مقابل قبول کنند، نه فریب او را بخورند -چون قدرتها با وجود اینکه زورگویند و قلدرند و دستشان پُر از اسلحه است، از فریب هم دریغ نمیکنند؛ آنجایی که ممکن باشد، اهل خدعه و فریب و دُور زدن و این حرفها هم هستند- اینها معنای انقلابیگری است.»
- کشور نیازمند روحیه، منش، شعار، اصول و مبانی انقلابی امام است
رهبر معظم انقلاب خود در جمع‌بندی سخنان خویش در حرم امام متذکر می‌شوند:«عرض من این شد: برادران عزیز، خواهران عزیز، جوانهای عزیز در سراسر کشور و مسئولین محترم کشور! همه بدانید که ما امروز به روحیّه‌ی انقلابی، به ممشای انقلابی، به شعار انقلابی، به اصول و مبانی انقلاب امام بزرگوارمان نیازمندیم؛ کشور احتیاج به این دارد. انقلابیگری را با عنوان افراطی‌گری و مانند این حرفها، نفی نکنید؛ انقلابیگری، نیاز امروز کشور است. این همان درسی است که امام بزرگوار به ما داد و از این درس باید استفاده کنیم. این بحث اوّل و بحث اصلی و عمده‌ی من.»
ب: مهمترین محور سخنان رهبر معظم انقلاب در دیدار دانشجویان:
- دانشگاه نباید از وظایف خود در عرصه‌ی انقلابی بودن و انقلابی‌ماندن غافل شود.
اگر بیانات رهبری در دیدار جمعی از دانشجویان در دوازدهمین روز از ماه مبارک رمضان را نیز به خوبی مورد مداقه قرار دهیم مشاهده می‌کنیم که رهبری ابتدا به تبیینی از حرکت نظام سلطه در برابر نظام اسلامی می‌پردازند و با ذکر تاریخ مختصری از تلاش‌های سلطه‌گران بر ایجاد دوگانه‌های مختلف و قرار دادن ملت‌های ما در وضعیت تحت سلطه، در نهایت به این نکته‌ی اصلی می‌رسند که انقلاب اسلامی در واقع حرکتی انقلابی برای مقابله با سلطه گری بیگانگان بوده و هست و در این میان دانشگاه و دانشجو به علت جایگاه و خصوصیاتی که دارند نباید وظایف خود را در عرصه‌ی انقلابی بودن و انقلابی ماندن فراموش کنند. ایشان بعد از همه‌ی این نکات مهم و تبیین‌های جدی به این نکته می‌رسند که «آنچه من میخواهم عرض بکنم این است که در این سالها، علیه دانشگاه و برای خارج کردن دانشگاه از این صحنه‌ی مبارزه خیلی تلاش کردند؛ علّتش هم این است که دانشگاه مهم است. دانشگاه اگر در خدمت انقلاب باشد خیلی مهم است؛ از خیلی از قشرهای دیگر تأثیرش بیشتر است. اوّلاً همه جوانند، کم‌تعلّقند، آماده‌به‌کارند، ذهن فعّالی دارند، فهیمند؛ اینها خیلی نکات مهمّی است؛ بعد هم بر روی محیط جامعه تأثیر دارند؛ یعنی دانشجوی انقلابی میتواند روی محیط پیرامونی خودش اثر بگذارد؛ اوّلش خانواده است، بعد مرتبطینند، بعد دوستان، و در محیط اجتماعی اثر میگذارد؛ لذا برای اینکه دانشگاه را از هویّت انقلابی خالی کنند و خلاص بکنند، خیلی تلاش کردند، خیلی کار کردند، خیلی سیاست‌ورزی کردند در این زمینه. متأسّفانه از داخل خود ما هم در مواردی کمک شد به اینها که بتوانند دانشگاه را انقلابزدایی کنند؛ یعنی روحیّه‌ی انقلابی، روحیّه‌ی حزب‌اللّهی، روحیّه‌ی مبارزه از محیط دانشجویی گرفته بشود. اینها مقدّمه بود.»
پس مساله اصلی این سخنرانی که در آن نکات مهم فراوان دیگری نیز ذکر شده و شایسته است که مخاطبان به متن کامل آ« مراجعه کنند این است که رهبری می‌فرمایند: «من میگویم شما دانشجوها باید خودتان را در صفوف مقدّم این مبارزه حس کنید. یک مبارزه‌ای است، وجود دارد، تمام نشده، ممکن است حالاحالاها هم تمام نشود، ادامه داشته باشد؛ در صفوف مقدّم این مبارزه باید خودتان را احساس کنید و قرار بدهید. صحنه‌ی درگیری را ببینید. یکی از اشکالات بزرگ این است که بعضی درگیری را حس نمیکنند، صحنه‌ی درگیری را نمی‌بینند، نمیفهمند که ما درگیری داریم. ارتباط این مبارزه با خودتان را مدّنظر داشته باشید. دانشجو باید احساس مسئولیّت انسانی، احساس مسئولیّت ملّی، احساس مسئولیّت دینی و اجتماعی و بین‌المللی بکند؛ این چیزی است که از دانشجو توقّع میرود.»
ب: مهمترین محور سخنان رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان نظام:
- منافع ملی بر اساس هویت ملی تعیین میشود
رهبر معظم انقلاب در بیانات در دیدار مسئولان نظام در هفدهمین روز از ماه مبارک رمضان نیز مسائل مهم متعددی را متذکر شدند که در آن میان آنچه کلیدی و اساسی‌تر و در راستای تکمیل دو سخنرانی قبلی بود این بود که به مسئولان کشور در باب منافع ملی و چگونگی درک و تحصیل آن خاطر نشان کردند که منافع ملی کشور باید بر اساس هویت ملی تعریف شود و «هر آن چیزی که با این هویّت در تعارض باشد، منافع ملّی نیست، ولو ما تصوّر کنیم که این یک سودی است برای ملّت یا منفعتی است برای ملّت؛ نه، هرچه با اسلام ما، با انقلاب ما، با گذشته و سابقه‌ی تاریخی دیرینه‌ی ما، معارضه داشته باشد، جزو منافع ملّی به‌حساب نمی‌آید… البتّه از این حرف، برداشت اشتباه نشود؛ این معنایش این نیست که ما خودمان را از پیشرفتهای علمی دنیا یا پیشرفتهای گوناگون بشری محروم کنیم؛ نه، چون این روزها معمول شده، هر یک کلمه حرفی که از دهان مسئولین صادر میشود، در یک سطح وسیعی -از رادیوی انگلیسی گرفته تا نمیدانم فلان پایگاه اینترنتی- مرتّب به میل خودشان تفسیر میکنند، تأویل میکنند؛ باز تأویل نکنند این حرف را که ما گفتیم چون انقلاب کردیم، چون مسلمان هستیم، چون سابقه‌ی تاریخی داریم، بنابراین باب استفاده از پیشرفتهای بشری را به روی خودمان میبندیم! نخیر، پیشرفتهای بشری مال همه است، مال کَس خاصّی نیست؛ همه‌ی بشریّت حق دارند از این پیشرفتها استفاده کنند. هر کسی عاقل‌تر باشد، زرنگ‌تر باشد، بلدتر باشد، بیشتر استفاده میکند؛ ما مایلیم که عاقل‌تر و بلدتر باشیم، ان‌شاءالله بیشتر هم استفاده خواهیم کرد. این حرف معنایش این است که منافع ملّی ما ذیل تلقین سیاستهای خارجی نباید قرار بگیرد. ما باید خودمان منافع ملّی را تعریف کنیم؛ تحمیل نباید وجود داشته باشد.»
- نظام سلطه هنجارهای غرب ساخته را به اسم هنجارهای بین المللی در برابر انقلابی بودن تحمیل میکند
نکته مهم دیگر این سخنان رهبری معظم آن بود که دشمنان ملت ایران و نظام سلطه برای تحمیل خواسته‌ی خود به ملت انقلابی ایران و برای کنار زدن عمل و ذهنیت انقلابی، هنجارهایی ساختگی را به اسم هنجارهای بین المللی تحمیل میکنند: «البتّه قدرتهای استکباری آرام نمی‌نشینند؛ آنها برای تحمیل خواستهای خودشان شیوه‌های مختلفی دارند. می‌نشینند یک چیزهایی را به‌عنوان هنجارهای بین‌المللی تعریف میکنند. امروز مثلاً آمریکا یک چیزی را به‌عنوان هنجار بین المللی تعریف میکند؛ فرض کنید «منافع آمریکا در همه‌ی نقاط عالم باید رعایت بشود»؛ این شد یک هنجار بین المللی. اگر کسی در فلان نقطه‌ی دوردست عالم -که از آمریکا هزاران کیلومتر یا فرسنگ[ها] فاصله دارد- منافعش با منافع آمریکا در تعارض بود و خواست منفعت خودش را تأمین بکند، میگویند برخلاف هنجار بین‌المللی عمل کرده.»
- تصمیم سازان و تصمیم‌گیران کشور انقلابی عمل کنند و بدانند که این به منفعت ملت است
و آخرین نکته‌ای که در این مجال اندک بر آن تاکید میشود این است که رهبر معظم انقلاب اسلامی به همه‌ی تصمیم سازان و تصمیم‌گیران کشور توصیه میکنند و تذکر می‌دهند که در تصمیم‌گیری برای کشور دچار خطای در تحلیل نشوند و آنچه را غرب و به خصوص آمریکا تحمیل میکند منافع کشور نپندارند و بدانند که هر آنچه با هویت ما در تعارض باشد نمیتواند منفعت ما تلقی شود: «بنابراین حرف اصلی ما در مورد بحث تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری شد این؛ منافع ملّی، ملاک صحّت تصمیم‌گیری‌ها است و منفعت ملّی آن چیزی است که با هویّت ملّت ایران هیچ‌گونه معارضه‌ای نداشته باشد و از آن برکنار هم نباشد؛ یعنی برخاسته‌ی از این هویّت باشد؛ این میشود منفعت ملّت ایران. این را مسئولین کشور، دولت محترم، قوّه‌ی قضائیّه، قوّه‌ی مقنّنه، این کسانی که تصمیم‌های کلان را برای کشور میگیرند، باید همواره در نظر داشته باشند؛ هر چیزی که شائبه‌ی ضدّیّت با اسلام یا بیگانگی از اسلام، ضدّیّت با انقلاب یا بیگانگی از انقلاب، ضدّیّت با ریشه‌ی تاریخی ملّت ایران یا بیگانه‌ی از آن، یا هر چیزی ازاین‌قبیل [داشته] باشد، جزو منافع ملّی نیست و مورد تصمیم نمیتواند قرار بگیرد.»
در پایان یکبار دیگر مخاطبان گرامی و همه‌ی دلسوزان انقلاب را به مطالعه‌ی دقیق و مکرر این سه سخنرانی مهم دعوت می‌کنیم.
